Katwijk kan groeien naar zo’n 80 tot 85.000 inwoners. In het totaal komen er de komende decennia ongeveer 8.000 woningen bij. Tegelijkertijd willen inwoners van Katwijk graag het karakter van de oude dorpen behouden. De gemeente ligt tussen twee kwetsbare Natura 2000 gebieden, wat vraagt om duurzame oplossingen. Of, zoals programmamanager Omgevingswet van de gemeente Katwijk Wouter de Boer het samenvat: “Het is zoeken naar evenwicht tussen wat moet, wat kan en waar nog ruimte voor is. Het is zoeken tussen ambities en mogelijkheden. Daarin kan de Omgevingswet een waardevol instrument zijn.”

Enorme inhoudelijke kennis

De gemeente Katwijk ging al in 2017 – denkend dat de Omgevingswet in 2019 in werking zou treden – aan de slag met de vraag: wat betekent de invoering van de Omgevingswet voor de medewerkers? De Boer: “Het ging niet alleen om welke kennis we moeten hebben, maar ook hoe je die in de praktijk toepast. We zijn toen begonnen met het inrichten van een aantal proeftuinen en hebben specialisten van buiten de organisatie gevraagd masterclasses te geven. Maar toen het eerste uitstel kwam en daarna ook de coronanatijd, hebben we contact gezocht met verschillende partijen. Schulinck viel op door de enorme inhoudelijke kennis van het omgevingsrecht.” Samen ontwikkelen De nieuwe wet biedt ook ruimte aan initiatieven binnen de regels die de overheid en de samenleving hebben. Voor de medewerkers gaat het dus niet alleen om de wetskennis, maar ook om het besef dat in de manier van toepassen van de regels daadwerkelijk iets verandert. “Die slag moesten we ook in het trainingstraject verwerken,” zegt De Boer. “We gingen dus samen met Schulinck aan de slag met het ontwikkelen van een programma voor de eerste cursussen. Aan het begin van het ontwikkeltraject hebben we wat heen en weer gepraat over wat we nou eigenlijk zouden willen. Wij wilden geen losse onderdelen, maar meer een totaalprogramma. We kwamen al snel op één lijn. En het is mooi om te zien hoe Schulinck die lijn uiteindelijk ook meenam naar de vervolgstappen.

Op locatie en thuis

De eerste trainingen werden aangeboden aan medewerkers die direct met de wet te maken zouden krijgen: VTH, Ruimtelijke ontwikkeling en de sociale beleidskant. “Eerst bij ons op locatie,” vertelt De Boer, “maar toen iedereen vanwege Corona thuis moest werken, bleek Schulinck flexibel genoeg om ook op afstand cursussen te kunnen geven. Dat is best heel goed gegaan. Het maatwerk van Schulinck paste ook prima in het totale ontwikkelingsprogramma dat we hebben georganiseerd onder de titel ‘Samen aan tafel’.” Het beste opfrisprogramma In 2023, toen de wet er na jaren uitstel uiteindelijk écht aan zat te komen, nam Katwijk weer contact op met Schulinck. Het ging toen om cursussen voor medewerkers van Dienstverlening, Klantcontactcentrum, Projectbureau, Planbeheer en Dagelijks beheer, maar ook voor nieuwe medewerkers. “Onze organisatie heeft zich in die jaren ontwikkeld en er waren nieuwe mensen die de eerdere cursussen niet hadden gevolgd,” zegt De Boer. “Ook Schulinck heeft zich in die jaren verder ontwikkeld. Een paar van hun kant-en-klare modules waren prima te gebruiken. Toch hebben we niet gewoon alles afgenomen. We hebben samen met Schulinck gekeken wat voor Katwijk het beste opfrisprogramma was. Onze ‘geluksfactor’ was dat we met Schulinck één partij hadden die niet alleen veel kon aanbieden, maar ook maatwerk leverde. Dat maakte het gemakkelijker te organiseren.”

Goede uitwisseling van ideeën

Katwijk koos voor Schulincks incompany trainingen, onder andere vanwege de reistijd en de specifieke doelgroep. Maar er waren ook andere redenen. “Als je de mensen binnen de organisatie tegelijk een opleiding aanbiedt en ze samen laat nadenken wat de wet betekent voor de eigen gemeente, krijg je intern een goede uitwisseling van ideeën,” zegt De Boer. “Bij een paar trainingen waar nog ruimte was, hebben we ook collega’s uit de regio uitgenodigd. Het meest praktische netwerk zit toch in je eigen organisatie en er vlak omheen. We hebben heel bewust gekozen voor samen leren.”

Vragen uit de praktijk

Schulinck stuurde verschillende docenten naar Katwijk. “Daarin zat ook de kracht,” vindt De Boer. “Zij waren ieder werkzaam in de praktijk van het onderwerp waarover de training van die dag ging. De contacten met de opleiders werden al vroeg gelegd, zodat we ook vragen uit onze praktijk bij hen konden neerleggen. Die werden dan op de cursusdagen behandeld. We kregen dus de kennis, maar ook hoe die kan worden toegepast. De cursussen waren interactief, dat was ook een eis vanuit ons. Niet doceren, maar de cursisten prikkelen om zelf na te denken. We kregen ook materiaal mee naar huis om alles nog eens na te lezen. Een aandachtspunt was wel het inplannen van cursusdagen, omdat er vlak voor de invoering van de wet enorm veel vraag was en de capaciteit bij Schulinck niet onbeperkt.”

Toepassing wet is wispelturig

De medewerkers hebben nu genoeg kennis om hun werk te doen en om de juiste mensen te vinden als ze informatie nodig hebben, denkt De Boer. “Maar in de toepassing blijkt de wet nog best wispelturig te zijn,” zegt hij. “Daar zijn nog veel vragen over en die zullen in de praktijk moeten worden uitgezocht. Daar zijn we nog wel acht jaar mee bezig, de tijd die we van het Rijk hebben gekregen om het instrumentarium compleet te maken. We kijken dan ook met interesse naar hoe Schulinck de ondersteuning op dat gebied in de komende tijd verder gaat ontwikkelen!”